İOS ADASI

Ege Denizi’ndeki Delos Adası’nın etrafında çember şeklinde sıralanmış bir adalar topluluğu Kiklad adaları. Zaten adını da antik çağda Yunanca “çember” anlamına gelen “kyklos” kelimesinden alıyor. İşte o adalardan biri olan İos, Naksos ile Santorini adalarının tam ortasında yer alıyor. Tüm özellikleri arasında en öne çıkansa adının Homeros ile birlikte anılması. Burası Antik Çağ’ın ünlü ozanı Homeros’un annesinin doğduğu yer. Şairin de burada gömülü olduğu kabul ediliyor.

Dağlık bir coğrafyaya sahip olan adanın tarihi M.Ö. 3000-2000 yıllarına kadar uzanıyor. Adını buraya ilk yerleşenlerden olan İyonlardan aldığını söyleyen de var, Yunancada “mor menekşe” anlamına gelen ve bahar vakti tüm adayı sarmalayan çiçekleri işaret eden “ion” kelimesini de. Makedon, Roma derken Bizanslılar girmiş tarih sahnesine. Bugün adada gördüğünüz kiliselerin çoğu o döneme ait. 1204’de Haçlı saldırılarından kaçamamış. Osmanlı egemenliğinde de yaşayan ada, 19. yüzyılın ilk yarısındaki ayaklanmalarda Yunan devletine katılmış. Bir dönem ekonomisinde hayvancılık ön plandayken 1970’li yıllarla birlikte hayatına turizm girmiş. Bugün özellikle Avrupalı turistlerin en çok rağbet ettiği Yunan adaları arasında yer alıyor. Bunda Ios ’un Kiklad adaları içinde en güvenli yat limanlarından birine sahip olmasının payı yadsınamaz.

Bir zamanlar “her güne bir kilise” misali 365 kilise varmış adada. Günümüzde sayıları azalmış. Hepsi de Ege’nin güçlü güneşine karşı korunmasız kalmasınlar diye beyaza boyanmış. Kiliselere renk katansa mavi veya yeşilin tercih edildiği kapıları ve pencereleri. Tekneniz limana yanaşırken bir deniz feneri ile adadaki kiliselerin en güzel örneklerinden biri olan Aya İrini Kilisesi karşılıyor sizi. Bir 17. yüzyıl binası olan kilise adada göreceğiniz zenginlikler hakkında bir fikir verme görevini de üstlenmiş. Aya İoannis (Vaftizci Yahya) ise bir Bizans kilisesi. 16. yüzyılda antik çağlara ait Apollo tapınağının yerine inşa edilmiş.

Hora
Adanın en büyük ve en eski yerleşimi. Hora bozulmamış güzelliği, taş kaldırımlı daracık sokaklarına sıralanmış bembeyaz evleri, bu evlerin arasına sıkışmış çok sayıda kilisesi ve antik çağların izlerini taşıyan mimarisi ile tipik bir Kiklad kasabası görünümünü muhafaza ediyor. İlk baştan uyarayım, Hora’nın sokaklarında gezerken fotoğraf makineniz mutlaka yanınızda olsun, sonra üzülmeyin. Buraya gelirken yolda dikkatinizi çeken duvarlar bir zamanlar şehrin korunması amacıyla yapılmış olan surlardan günümüze ulaşan kısımlar.

Adanın başkentinde başınızı kaldırıp yukarıya baktığınızda bembeyaz görüntüsüne karşılık masmavi bir kubbesi olan adanın en önemli kiliselerinden biriyle göz göze geleceksiniz. Palmiye ağaçlarının ortasındaki yapı Meryem Ana’ya adanmış. Ziyarete gelenleri muhteşem bir manzara ile ödüllendiriyor. Ege Denizi çevresindeki yerleşimlerin vazgeçilmezi yel değirmenleri İos ’ta da karşınıza çıkıyor. Birçoğu restorasyondan geçmiş ve hayat döndürülmüş. Geçmişin yel değirmenleri günümüzde turistlerin geçmişi hatırlayıp nostaljik bir yolculuk yapmalarına yardımcı oluyor.

Yel değirmenlerinden ilerlemeye devam edin. Tsoukalaria Odysseas Elytis Antik Yunan tarzı tiyatrosu ve Giannis Gaitis – Gabriela Simosi Modern Sanat Müzesi ile öne çıkan bir yer. Ünlü bir Yunan şairinin adını taşıyan, 1.000 kişilik kapasiteye sahip olan tiyatro 1997 yılında açılmış ve harika bir akustiğe sahip. Modern Sanat Müzesi ise adaya âşık iki sanatçının çabalarıyla kurulmuş. Müzede Gaitis ve Simosi’ye ait eserlerin yanında zaman zaman 20. yüzyıl modern sanatını temsil eden eserler de sergileniyor. Sadece sanat değil, muhteşem bir gün batımı manzarası da müzenin size hediyesi olacak. Müzeler ilginizi çekiyorsa İos Arkeoloji Müzesi rotanızda olsun. Bir neo-klasik yapı olan Belediye Sarayı’nın ilk katında yer alan müze sahip olduğu koleksiyonla tarih severlere hitap ediyor ve pazartesi günleri kapalı. Kolitsai’deki Modern Sanat Müzesi de ilgi çeken yerlerden bir diğeri. Müze Jean Marie Dreau adıyla da biliniyor. Eğer ören yerlerini gezmekten hoşlanıyorsanız Aya Theodoti’deki Roma su kemerleri ile Psathi ve Epano Cambos’ta bulunan Bizans kalıntılarını gezebilirsiniz. Gündüz saatleri boyunca tanık olacağınız sakin ve sessiz ortam sizi yanıltmasın. Gün ışığı adayı terk ederken Hora bambaşka bir yüzünü göstermeye başlıyor ve eğlencenin sınır tanımayıp tavan yaptığı bir mekâna dönüşüyor.

Plajları

Burası diğer Yunan adalarının kalabalığından ve karmaşasından kaçmak isteyenler için adeta bir cennet. İos ’un limanına ayak bastığınızda ana cadde sizi Mylopota’ya ulaştıracak. Altın rengi kumları, tertemiz berrak denizi ile aklınızı başınızdan almaya aday. Hora’dan 2 kilometre uzaklıktaki Mylopota Ege Denizi’nin en güzel plajları arasına adını yazdırmış. Tüm bu özelliklerine sunduğu deniz sporları olanaklarını, eğlence ve konaklama seçeneklerini de eklediğinizde adanın neden en kalabalık plajı olduğunu anlıyorsunuz. Yıllar önce kazandığı mavi bayrağı ise hiç kaybetmeden elinde tutuyor. Aya Theodoti Hora’dan sadece 14 kilometre mesafede. Sakin, büyüleyici bir kumsalda denizin yeşilden maviye gidişini izlemek ve tertemiz suların keyfini sürmek için ideal bir plaj. Psathi Koyu ise misafirlerine iki plaj seçeneği sunuyor. Genelde sakin ve huzur dolu bir koy olan Psathi, rüzgârlı havalarda mükemmel bir sörf alanı haline dönüşüyor.

Psathi’ye gelirken yolda üzerinde “Magganari” yazan bir tabela göreceksiniz. Kendinize bir iyilik yapın ve tabelanın gösterdiği yöne sapın. Maggarani İos Adası’nın “görülmezse olmaz” listesinde yer alıyor. Hora’dan 23 kilometre uzakta olması hem denizinin hem de doğasının “el değmemiş” kalmasına yardımcı olmuş. Nasıl bir yer olduğunu merak edenlere ufak bir ipucu. Ülkemizde “Derinlik Sarhoşluğu” adıyla gösterilen 1988 yılı yapımı  “The Big Blue” filminin denizaltı sahneleri burada çekilmiş. Sahip olduğu özellikler adanın doğu tarafındaki Kalamos sahilinin dalış için ideal bir yer olarak ünlenmesine neden olmuş. Kalamos’un yakınlarındaki Papas ve Plakon plajları İos’a gelen turistlerin listesinde yer alan yerler. Adadaki plajlar bu kadar değil ancak hangi plaja gideceğinize karar vermeden önce plajların sahip oldukları tesis ve olanaklar hakkında bilgi edinmenizi öneririm.