FİGUERES

Geçenlerde yolum Salvador Dali’nin 1904 yılında doğduğu Barselona yakınlarındaki Figueres’e düştü. Katalan ressam ömrünün son senelerini bu kasabaya adamış. Vaftizz edildiği Sant Pere Kilisesi’nin yanında bulunan, ilk resim sergisini açtığı belediye tiyatrosunu adam edip, 15 yılda muhteşem bir müzeye çevirmiş. 1989 yılına kadar eli hep müzenin üzerinde olmuş.

Müzede Dali’nin empresyonist, fütürist, kübist ve sürreel eserlerinin dışında Antoni Pitxot ve Evarist Valles gibi sanatçıların eserleri de var. Ünlü İspanyol ressam El Greco’nun “Aziz Pavlus” isimli tablosu ve benzeri eserler ise Dali’nin özel koleksiyonu bölümünde müzede sergileniyor. (www.salvador-dali.org)

Ana Figür Gala

Dali enteresan bir adam, Gala isminde Ukraynalı bir karısı var, kadın biraz despot, kocasıyla ayrı yerde yaşıyor ve sadece izin verdiği zaman kocası ziyaretine gelebiliyor. Söylenenlere göre de Gala genç erkeklere meraklı, karısının sefa anlarında Dali’ye düşen ise çoğu zaman seyirci rolü ama adam gene de karısını seviyor! Bütün resimlerinde ve çalışmalarında ana figür Gala.

Sıra Dışı Pazarlama

Dali aynı zamanda bir pazarlama dâhisi. New York’taki Metropolitan Müzesi’nde sergisi açılacağı zaman almış bir küveti, koymuş müzenin girişine ve başlamış yıkanmaya! Eserlerini yaparken de değişik teknikler uygulamış. Bir seferinde boya kutularına bacaklarını batırdığı kurbağaları tuvallerinin üzerinde zıplatıp, sıradışı çalışmalara imza atmış! Bu arada sanatçının yapmadığı iş yok. Hindistan Hava Yolları için bir reklam hazırlamış, onlar da çok memnun kaldıkları için Dali’ye fil hediye etmişler. Dali de binmiş filine, Figueres sokaklarında dolaşmış. Ahali de ‘Delidir, ne yapsa yeridir’ deyip umursamamış. Deli dâhinin mücevher tasarımları da çok başarılı ve müzede sergileniyor. Dali’nin paraya olan düşkünlüğünü ise bilmeyen yok. Eserlerinin kopyalarını basarken “Hadi biraz para basalım” dermiş. Dali o yüzden sağlığında para kazanıp, lüks içinde yaşayan nadir sanatçılardan.

En İlginç Cadillac

Bordo rengi müze binasının üzerine Dali, ekmeği simgeleyen şekiller yapıştırmış, bazı insanlar ise bu şekilleri dışkı olarak algılamış. Müzenin önündeki meydanın adı Gala-Salvador Dali Meydanı. Meydanda ünlü Fransız sanatçı Meissonier’in traktör tekerlekleri üzerine oturtulmuş heykelleri ve Newton’a ithaf edilmiş bir heykel bulunuyor. Biletinizi alıp müzenin içine girdiğinizde, bir avlu görüyorsunuz. Avlunun ortasında bir Cadillac var, eserin adı da “İçinde Yağmur Yağan Cadillac.” Arabanın yanındaki düğmeye para attığınızda, yağmur dışarıda yağacağına arabanın içinde yağıyor! 1936-39 yılları arasındaki İspanyol İç Savaşı esnasında hasar gören bu tiyatronun sahne kısmında Dali’nin Laberinto Balesi için yaptığı dev bir eser var.

Tablodaki Lincoln

8.8 metre x 13 metre boyutundaki bu tabloda kafatasında çatlaklar, göğsünde yüreğine giden bir kapı olan biri resmedilmiş. Solda ise çok sıra dışı bir çalışma bulunuyor. “Çıplak Gala Denize Bakıyor” isimli bu tabloya uzaktan baktığınızda Gala’nın çıplak vücudu yerine eski ABD Başkanı Abraham Lincoln’ün yüzünü görüp şaşırıyorsunuz. Ünlü sanatçının mezarının da olduğu müzede dolaştıkça şaşkınlığınız iyice artıyor ve Dali’yi takdir ediyorsunuz. “Matador” isimli resme baktığınızda, önce çok sayıda Güzellik Tanrıçası Venüs resmi görüyorsunuz, dikkat ettiğinizde ise ortaya bir boğa güreşçisi çıkıyor. Salvador Dali’nin yemeklerini yediği Hotel Duran’ın salonu sanatçıdan izlerle dolu.