22 Mar VAN
VAN SİZİ ÇAĞIRIYOR!
Yıllarca ülkede kültür turizminin gelişmesi için çaba sarf edenler, doğa turizminin aynı rotalarla sınırlı kalmaması gerektiğini düşünenler son 1 yıldır giderek artan trenle doğu seyahati akımından oldukça mutlu. Doğu Ekspresi ile Kars’a kadar; yeni yeni popülerleşen Van Gölü Ekspresi’yle de Tatvan’a kadar gidebilirsiniz. Ben size bu ikiliden daha az meşhur olan tren seferini ve tüm zenginliği ile sizi kucaklamaya hazır Van’ı anlatacağım.
Salı , Perşembe, Pazar
Doğu Ekspresi haftanın 7 günü işliyor. Ve buna rağmen biletler tam olarak karaborsa. Van Gölü Ekspresi’nde ise bilet bulmak daha kolay gibi düşünülse de bu kez de sefer azlığı çıkıyor karşınıza, plan yapmak biraz zorlaşıyor. Çünkü haftanın sadece 3 günü Van Gölü Ekspresi seferi var. Her salı ve pazar Ankara’dan (şu sıralar Kırıkkale yakınındaki Irmak’tan kalkıyor tren; Ankara-Irmak arası yolculuk TCDD’nin ücretsiz otobüsleriyle sağlanıyor); her salı ve perşembe ise Tatvan’dan hareket ediyor. Yolculuk 1 gün sürüyor. Eğer pulman vagonda seyahat ederseniz – ki 1 günlük yolculuk için epey yorucu olur – bilet sadece 47 TL. Örtülü kuşetli vagonda 62, yataklı vagonda ise 96 TL’ye yolculuk edebilirsiniz.
24 Saat, 60 Durak
Ankara’dan binip Tatvan’a ulaşana kadar 60 istasyon geçiyorsunuz. Pencerenizin önünden akan dünya ise bambaşka yerlere sürükleyecek sizi. Yol bitip de Tatvan’a ulaştığınızda ise Van’a geçmek için 3 alternatifiniz var. Feribota binebilir, otobüsü tercih edebilir ya da taksi kullanabilirsiniz.
Türküleri Anlamak İçin Gezmeli
Gezmek insanı zenginleştiren bir şey elbette ama en güzel yanı hem soru işaretlerinizden kurtulmak hem de yeni sorular keşfetmek… Çocukken “Edremit Van’a bakar, içinden Şamiram akar, öyle bir yar sevdim ki her gören ona bakar” türküsünü anlamazdım. Bu satırları okuyanlardan kaç kişi sözlerin anlamını biliyor onu da ayrıca merak ediyorum? Türküyü duydukça, en batıdaki Edremit ile en doğudaki Van’ı hayallerimde bile bir araya getiremezdim. Van’ın sayfiyesi Edremit ve Urartular’ın 2800 yıl önce yaptığı 51 kilometrelik su kanalı Şamiram bilgi dağarcığıma ekleneli çok oldu ama şehri her andığımda bu detayı da hatırlarım.
Urartu Mirası
Van Hurriler’den Urartular’a, Büyük İskender’den Roma İmparatorluğu’na kadar birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış. Asur Kraliçesi Semiramis tarafından yaklaşık 4 bin yıl önce kurulduğu düşünülen şehirde etkisi en çok görülen uygarlık ise Urartular.
Van Kalesi
İ.Ö. 832 yılında Tuşba dedikleri Van’ı başkent yapan Urartular’ın izlerini takip etmek için önce Van Kalesi’ne gidebilirsiniz. Arkeoloji ve tarih meraklıları burayı özellikle görmeli. Urartu Kralı Sarduri’nin İ.Ö. 840’larda ilk surlarını inşa ettirdiği kale, Ermeniler ve Osmanlı başta olmak üzere farklı dönemlerden, toplumlardan izler taşıyor.
Çavuştepe
Şehrin 28 kilometre güneyindeki Çavuştepe ise Urartu izlerini takip edebileceğiniz bir diğer adres. Burada Urartu Kraliyet Sarayı’nı göreceksiniz. Binlerce yıllık tahıl ambarları ve içindeki buğday kalıntıları, su kanalları, kanalizasyon sistemleri çok rafine bir uygarlık olan Urartular hakkındaki ilginç bilgilerden bazıları. Eğer hala oradaysa Çavuştepe’de yıllarca bekçilik yapan Mehmet Kuşman’la tanışmadan dönmeyin. Anadolu insanının kıvrak zekasından çok etkileneceksiniz… Mehmet Bey arkeologlarla içli dışlı olup Urartu alfabesini çözmüş ve şu anda dünyadaki nadir insanlardan biri olarak şakır şakır o yazıtları okuyor. Kim bilir belki de DNA’larında izlerini taşıdığı atalarına borçludur bu yeteneği.
Merkez Cumhuriyet Caddesi
Van’daki yeni yerleşim kalenin bulunduğu eski Van’ın yaklaşık 4 kilometre gerisinde kurulmuş. Her yol Roma’ya çıkar misali Cumhuriyet Caddesi şehrin merkezi konumunda. Otellerden kahvaltı salonlarına, müzeden halk pazarına giden her yol Cumhuriyet’ten geçiyor. Van’ın en hareketli yeri.
Van Denizi
Evet aslında bir göl, ülkemizin en büyük gölü. Ama yöre halkı için orası Van Denizi. En derin yeri 451 metre olan 1648 metre rakımdaki Van Gölü, aynı zamanda dünyanın en büyük sodalı su gölü. Van Gölü’nün etrafında uzun yürüyüşler yapabileceğiniz sahil hattı var. Doyumsuz manzarasının tadını çıkarıp bol bol fotoğraf çekebilirsiniz. Gölde 4 ada yer alıyor; Akdamar, Çarpanak, Adır ve Kuş.
Akdamar Adası
Van’da görmeniz gerekenler listesinin üst sıralarında Akdamar Adası var. Sahilden kalkan teknelerle adaya 10 dakikada ulaşabilirsiniz. Ermeni taş ustalığına hayran kalacağınız Akdamar Adası’ndaki Surp Haç Kilisesi, İ.S. 920’li yıllarda, Vaspurakan Kralı 1. Gagik tarafından yaptırılmış. Andezit malzemeli kilisenin duvarlarında Tevrat ve İncil’den esinlenerek hazırlanan çok güzel kabartmalar yer alıyor. Nuh’un Gemisi, Adem ile Havva, Davut ile Goliath, Yunus Peygamber karşılaşacağınız kabartmalardan sadece birkaçı. Kiliseyi 1951 yılında yıkmaya kalkışmışlar! O dönemde gazetecilik yapan Yaşar Kemal’in uğraşları sayesinde neyse ki bu girişimden vazgeçilmiş…
EN ÜNLÜ KAHVALTI
Ülkemizin her yerinde kahvaltı yapmak ayrı bir keyif. Hepsinde yöreye özgü farklı tatlarla donatılıyor sofralar. Ama kahvaltı denince akla gelen ilk yer Van olur sanırım. Meşhur Van kahvaltısı için öncelikle uzun zaman ayırın çünkü “ye – kalk” yapılmayacak kadar zengin ve lezzetli sofralar kuruluyor. Sofraya gelen yerel lezzet arasında; kaymak, tereyağı, kavurma-yumurta ikilisi, meşhur Van balı ve olmazsa olmaz otlu peynir var. Şehrin bir diğer meşhuru ise inci kefali; tatmadan dönmeyin. Birçoğunun camında “Kaçak çay bulunur” yazısını göreceğiniz çay evlerinden birinde mola vermek de Vanlıların gündelik yaşamına dahil olmak için güzel bir yol. Yabancı olduğunuzu fark eden Anadolu’nun cömert ve sıcakkanlı insanları, size bir çay söyleyip “Memleket nere hemşerim”le sohbete başlarsa şaşırmayın.
Peynir ve Bal Almazsanız Olmaz
Bu arada Vanlılar, tıpkı Fransızlar gibi yemeklerin ardından peynir yiyor. İçinde kekikten yabani sarımsağa, helisden Mustafa çiçeğine kadar değişik otların yer aldığı Van otlu peyniri, şehrin markalaşmış lezzeti. Çarşıda nerdeyse her dükkanda bulabilirsiniz. Hem peynir tadımı yapabilir hem de hazırlanışı hakkında merak ettiklerinizi sorabilirsiniz. Van balının ünü de malumunuz. Eğer kahvaltılarda yediğiniz yetmezse, yaşadığınız yere sipariş de verebilirsiniz.
LİSTENİZDE OLSUN
- Van yakınındaki Ahlat’ta Türkiye’nin en ilginç mezarlıklarından biri var; gitmişken görün.
- Van merkezine 80 km uzaklıkta adını Bağdat seferine çıkan Osmanlı Padişahı 4. Murat’tan alan 50 metre yüksekliğindeki Muradiye Şelalesi var; doğanın bu müthiş armağanıyla tanışın.
- Van Müzesi’nde İ.Ö. 9000’den başlayan tarihsel yolculukla şehri keşfetmeniz için harika parçalar var; mutlaka ziyaret edin.
- Yıl Üniversitesi’nin Kedi Evi’nde güzelliği dillere destan Van kedileri var; keyifli bir seyahat anısı için uğrayın.
EJDERHA SIRTINA BENZEYEN KALE
Van’a 55 kilometre uzaklıkta yer alan Hoşap ya da diğer adıyla Güzelsu Kalesi bölgenin tarihi hazinelerinden. 1643 yılında Sarı Süleyman Mahmudi tarafından yaptırılan kale uzaktan bir ejderha sırtını andırıyor. Aslan figürleri ve Farsi bir yazıtla süslü anıtsal giriş kapısından sonra kendinizi gizemli doğu masallarından birinde buluyorsunuz. Doğu Anadolu’nun çarpıcı taraflarından biri bu zaten; çorak, uçsuz bucaksız arazide kilometrelerce gittikten sonra beklenmedik bir sürprizle karşılaşmak… Kalenin çevresi, vaktinde yüzlerce oda, camiler, hamamlar, çeşmeler, zindanlar ve sarnıçlarla çevrilmiş. Bir de öyküsü var ki; 1643 yılında Hoşap Kalesi’ni yaptıran Sarı Süleyman Mahmudi o kadar memnun kalmış ki başkası için böyle güzel bir kale yapamasın diye mimarın ellerini kestirmiş!
