07 Şub SELANİK’İN YILDIZLARI
20.yüzyılın başlarında Jön Türklerin ana karargahı olan Selanik, bugün Makedonya Valiliği olarak kullanılan binada II. Meşrutiyet’in ilanına şahitlik etmiş. 1430’dan 1912’ye kadar Osmanlı’nın kontrolündeki Selanik, Balkan Savaşları’ndan sonra Yunanistan’a verilmiş.
1917’deki büyük yangın şehrin yüzde 80’ini yok edince, Selanik Anka Kuşu misali küllerinden yeniden doğmuş. 1923’te Türkiye ile Yunanistan arasında yapılan nüfus değişimi neticesinde bugün Selanik’te yaşayan insanların bir kısmı Anadolu kökenli.
Önemli Bir Okul
Anadolu Lisesi, ülkedeki en iyi liselerden biri. Tıpkı Robert ve Tarsus Amerikan kolejleri gibi Amerikalı misyonerler tarafından 1886’da Merzifon’da kurulmuş. Anadolu’daki en büyük hastanelerden birini bünyesinde barındıran okul, 1924’te Selanik’e taşınmış ve Anadolu’nun Yunanca’dan gelen adı olan Anatolia ile anılmaya başlanmış.
Eski İstanbul Havası
Dünyaca ünlü Princeton Universitesi’nde Osmanlı Tarihi üzerine dersler vermiş olan Prof.Heath Lowry Selanik’i “Türkiye dışındaki son Osmanlı şehri” diye tanımlıyor. Şehrin eski bölümü, surların olduğu kısım “Yedi Kule” olarak adlandırılıyor ve eski İstanbul’u anımsatıyor. Hatta bazı Osmanlı gelenekleri hala devam ediyor. İki tane “Marmelatçı” buna güzel bir örnek.
Selanik’in belli bölümlerinde ise Beyoğlu’nun eski havası var. Çok şık Avrupai bir binanın adı ise geçmişte Yunanlılar için önemli bir yerleşim olan Çorlu’nun adını taşıyor. Selanik’te Karaburun, Çavuş Manastırı, Hamidiye (1974’den sonra adı değiştirildi) gibi yerler de var. Sahil ise aynı İzmir, tek farkı, Paralia olarak adlandırılan Kordon’un sonunda yer alan Beyaz Kule.
Atatürk Evi
Atatürk’ün ve Nazım Hikmet’in doğum yeri olan Selanik’teki Atatürk Evi’nin bahçesinde aynı zamanda Başkonsolosluğumuz da bulunuyor. Üç katlı ahşap yapı Selanik Belediyesi tarafından satın alınıp, 1937’de Atatürk’e hediye edilmiş ve 1953’te müze olarak ziyarete açılmış. Anne ve babası 1878’de evlenen Atatürk 1881’de bu evde doğmuş. 1907’de önemli bir sürü siyasi toplantıyı burada yapmış. 1911’de Trablusgarb’a giden Atatürk Selanik’e bir daha hiç dönmemiş.
Müzeler
Sanata ve tarihe meraklı olanlar Arkeoloji ve Çağdaş Sanatlar müzelerini kaçırmasınlar. Bizans’ın merkezi İstanbul’da bu konuyla ilgili bir tek müze bulunmazken, Selanik’te olağanüstü bir Bizans Müzesi var. Müzede Trabzon İncilleri gibi Anadolu kökenli çok sayıda güzel obje mevcut. Mozaikler, ikonlar başta olmak üzere yaklaşık 3 bin eser sizi bekliyor.
Aya Sofya Kilisesi
306 yılında İmparator Galerius’un mozolesi olarak inşaatına başlanan Rotunda sonradan kilise olarak kullanılmış. Aya Yorgi’ye adanan kiliseyi Osmanlılar bir minare ekleyerek 1590’da camiye çevirmişler. Kutsal Bilgelik anlamını taşıyan Aya Sofya Kilisesi 7. yüzyılda inşa edilmiş. İçinde çok güzel mozaik ve freskler var. Rotunda gibi kiliseden camiye sonra tekrar kiliseye çevrilmiş. Eski bir Bizans kulesi üzerine Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş olan Beyaz Kule Selanik’in görülmesi gereken diğer önemli yerlerinden biri.
DAHASI VAR
Selanik, Atina, Atina-Akropolis, Atina Müzeleri yazılarıma da göz atmayı unutmayın.