Bebek

Boğaz’ın Avrupa sahilinin ortasında, İstanbul’un en lüks, en gösterişli semtlerinden Bebek var. Adını taşıyan koyda birçok yata ev sahipliği yapan semtin sakinlerinin arasında Boğaziçi Üniversitesi öğrenci ve öğretim üyeleri de bulunuyor. Buradaki sahil yolundan, keyifli bir yürüyüşle hem Arnavutköy’e hem de Rumeli Hisarı’na gidebilirsiniz.

Bir zamanlar küçük bir balıkçı köyü olan ilçenin tarihi Hıristiyanlık öncesi döneme kadar uzanıyor. Bilinen ilk adı, “Skallai” yani “İskeleler” kelimesinden türemiş olan “Hallai”. Bugünkü ismini nereden aldığı ise pek belli değil. Kimileri “bebek kadar güzel” benzetmesini adres gösterirken, kimileri fetihten sonra bu bölgeyi kontrol eden Bölükbaşı Mustafa Çelebi’nin yakışıklılığından dolayı verilen “Bebek Çelebi” lakabına atıfta bulunuyor. Bebek, XVIII. yüzyılda Sultan III. Ahmed’in burada Hümayünabad Sarayı’nı inşa ettirmesiyle önem kazanmaya başlamış. Saray I. Abdülmecid’in padişahlığı (1839-61) döneminde yıkılmış. Genelde yazlık bir semt olarak kullanılan Bebek, XIX. yüzyıl ortalarında vapur ve tramvay seferlerinin başlamasıyla sürekli ikamet edilen bir yer olmuş. Bebek bugün tartışmasız Boğaz’ın en çok rağbet gören semti, bir anlamda gör-görül yeri. Bu yüzden, özellikle hafta sonları, şehrin en berbat trafiklerinden birine sahne oluyor.

Mısır Konsolosluğu

Bebek’teki en etkileyici yapılardan biri Art Nouveau uslubunda yapılmış olan bu saray yavrusu. Bina 1902 yılında son Mısır Hıdivi Abbas Hilmi Paşa’nın (sy. 000) annesi Emine Hanım için yaptırılmış. O yüzden Hıdiva Sarayı olarak da geçiyor. Sıklıkla Raimondo d’Aronco’nun eserleri listesinde yer verilse de iki Avusturyalı mimar, Fabricius ve Antonio Lasciac tarafından tasarlandığı düşünülüyor. Hıdiv 1914’de İngilizler tarafından görevden alınana kadar burayı yazlık olarak kullanmış. Anlatılan şehir efsanesi doğruysa Emine Hanım binayı Türk Devleti’ne vermek istemiş ama resmi bir yazışma koskoca Hıdiva’ya “Bebekli Emine Hanım” diye yollanınca vazgeçmiş ve büyükelçilik olarak kullanılması koşuluyla Mısır Devleti’ne vermiş. 1923’den sonra büyükelçiliğin Ankara’ya taşınmasıyla bina konsolosluk oldu ve 2010’da baştan aşağı, çok başarılı bir şekilde restore edildi.

Bebek (Hümayünabad) Camii

Mısır Konsolosluğu’nun yanındaki parkı geçince göreceğiniz küçük cami, 1912 yılında Kemaleddin Bey tarafından, eskiden Hümayünabad Sarayı’nın olduğu yerin yanına yapılmış. I. Ulusal Mimari akımının önde gelen temsilcilerinden olmasına rağmen, bu camiyi yaparken klasik bir uslup seçmiş Kemaleddin Bey. Caminin modern tarza göz kırpan tek öğesi, sivri kavisli pencereleri. Caminin yanındaki Bebek Kahve, tüm parıltılı mekanlar arasında çok sıradan gözüküyor, oysa semtin en gözde mekanı! Geçmişi günümüze taşıyan bu yerde görünmek çok prestijli!

Robert Kolej ve Boğaziçi Üniversitesi

Amerika Birleşik Devletleri’nin dışında açılan ilk Amerikan koleji olma özelliği taşıyan Robert Kolej, Amerikan misyoneri Cyrus Hamlin tarafından 1863’te kurulmuş. Kırım Savaşı sırasında Selimiye Kışlası’ndaki hastanede (sy. 000) Florence Nightingale ile çalışan Cyrus Hamlin’ın kurduğu ve erkek öğrencilerin eğitim gördüğü bu okul, adını finansal destekçisi Christopher R. Robert’tan almış. 1971 senesinde Milli Eğitim Bakanlığı’na devredilen kolej, Boğaziçi Üniversitesi olarak açılmış. Kolej ise Arnavutköy’deki Robert Kız Koleji ile birleştirilmiş ve eğitimine karma olarak devam etmiş. Kolej mezunları arasından iki de başbakan çıkarmış; Bülent Ecevit (1925-2006) and Tansu Çiller (1946–). Muhteşem bir manzarası olan Boğaziçi Üniversitesi çok güzel bir kampüse sahip. En gözde yeri ise öğrencilerin manzara dedikleri ve görsel bir şölen sunan bankların olduğu kısım. Bebek’ten Aşiyan’a doğru yürürken göreceğiniz otobüs durağının orada üniversitenin giriş kapısı var, içeri girin, genelde kimlik soran yok. Muhteşem bir korunun içinden en tepeye çıkın ve kampüsün tadını çıkarın. Kampüsü Etiler Kapısı’ndan terkederseniz sağa sapın. Favorimiz olan iki yer var. Biri ev yemekleri yapan Yenice (Tel: 0212 287 46 97), diğeri de çok uygun fiyatlara sahip Wonderland (Tel: 0212 287 84 76). Yolun devamında, Hisarüstü’nde Doğatepe isimli, olağanüstü manzaralı bir kafe daha var ama fiyatları el yakan cinsten.

Kiliseler, Konaklar

Mektep Sokağı’ndaki Lazarist Sacre Coeur (Kutsal Yürek) Kilisesi, 1908 yılında bir okul ve yetimhaneyle beraber geniş bir kompleks olarak yapılmış. Okul çoktan kapanmış. 1856’da inşa edilen Eski Fransız Yetimhanesi, Karaköy’deki St Benoit Lisesi tarafından yazlık okul olarak kullanılmış. Azınlık vakfı olmasına rağmen tepedeki diğer yetimhaneye devlet el koymuş, ardından da bir şirkete kiralamış. Kiralayan şirket de Bebekoy isimli bir proje çerçevesinde binaları restore edip lüks rezidanslara dönüştürmüş.Vakıftan konuştuğumuz yetkililer Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurduklarını söylediler.

Bebek’ten Etiler’e çıkarken  Tevfik Fikret İlköğretim Okulu’nun karşısında, sol kolda 1830 yılında yapılan Aya Harambolos Rum Ortodoks Kilisesi’ni görmek mümkün. İnşirah Sokak’taki kilise dar bir avluyla çevrelenmiş ve dikdörtgen bir planı var, çan kulesi 1962 yılında eklenmiş. Cemaati çoktan yitip gitmiş. Kilisenin tam karşısında, ana caddede beyaz bir konak var. Nisan ayında içindeki pembe manolya inanılmaz coşuyor. Sadece onu görmek için bile Bebek’e gelinir. Kilisenin sokağından devam edin. Karşınıza 1751’de yapılan Ermeni Kavafyan Konağı çıkacak. Bu İstanbul’da günümüze ulaşan en eski ve en geniş ahşap konak. Odaların ortadaki sofaya açıldığı klasik konak tarzında yapılan binadaki bazı tavan ve duvar süslemeleri hala duruyormuş, göremedik, çünkü kapısına çoktan kilit vurulmuş. Bina bir kibrit ateşine bakar gibi duruyor, insanın içi acıyor, göz göre göre kaybolup gittiği için…

Lazaristler

Misyon Cemaati da olarak bilinen Lazarist cemaati, Roman Katolik Mezhebi anlayışındaki din adamları tarafından XVII. yüzyılda kurulmuş. Aziz Vincent de Paul’un izinden giden cemaat adını Paris’te sahip oldukları ilk manastırdan, Aziz Lazar Manastırı’ndan almışlar. Misyonerler 1783 yılında Türkiye’ye gelmiş. Lazaristler özellikle Polonya’da başarılı olmuş, İstanbul’a gelen Polonyalılara Polonezköy’de yerleşme imkanı sağlamışlar.